Fransa Ligue 1'de caydırıcı cezalar!

Fransa Ligue 1, mali disiplin ve etik kurallara uyum konusunda sert cezalar’ıyla dikkat çekiyor. 7 kez şampiyon olan Olimpik Lyon’un 500 milyon avro’yu aşan borçları nedeniyle Ligue 2’ye düşürülmesi, Fransız futbolu’nun finansal denetim mekanizmalarının ne kadar katı olduğunu bir kez daha gösterdi. Ulusal Yönetim Kontrol Müdürlüğü (DNCG)’nün 24 Haziran 2025’te aldığı bu karar, Lyon’un 1989’dan beri ilk kez ikinci lig’de mücadele edeceği anlamına geliyor. Ancak bu olay, Ligue 1 tarihinde ilk değil. Olimpik Marsilya, Bordeaux, Bastia ve Lens gibi kulüpler de geçmişte mali sorunlar veya etik ihlaller nedeniyle benzer cezalar’la karşılaştı. İşte Fransa Ligue 1’in tarihi’ndeki çarpıcı cezalar ve detayları!

Olimpik Lyon’un Şok Relegasyonu

Olimpik Lyon, 2001-2008 arasında 7 kez Ligue 1 şampiyonu olan bir futbol devi. Ancak 2024-2025 sezonunda 6. sırada tamamlayarak UEFA Avrupa Ligi’ne katılma hakkı kazanan kulüp, mali sorunlar nedeniyle Ligue 2’ye düşürüldü. DNCG, 24 Haziran 2025’te yaptığı denetimde, Lyon’un 505 milyon avro’luk borç yükünü azaltmak için yeterli garanti sunamadığını belirtti. Kulübün sahibi John Textor, Crystal Palace’taki hisselerini satarak ve Rayan Cherki gibi yıldızları 34 milyon avro’ya Manchester City’ye transfer ederek nakit akışı sağlamaya çalışsa da, bu çabalar DNCG’yi ikna edemedi. Lyon, kararı temyiz edeceğini açıklarken, taraftar’lar karara öfke’yle tepki gösterdi. Eğer temyiz başarısız olursa, Reims Ligue 1’de kalacak.

Olimpik Marsilya’nın Şike Skandalı ve Küme Düşme

1992-1993 sezonunda Olimpik Marsilya, Ligue 1’i 53 puan’la zirvede tamamladı ve Şampiyonlar Ligi’ni kazanan ilk Fransız kulüp oldu. Ancak bu başarı, şike skandalıyla gölgelendi. Valenciennes ile oynanan maçta, Marsilya’nın oyuncuları Jean-Jacques Eydelie, Jorge Burruchaga ve Christophe Robert’a rüşvet teklif ettiği ortaya çıktı. Valenciennes oyuncusu Jacques Glassmann, 250 bin frank’lık bir teklif aldığını ifşa etti. Soruşturmada, Robert’ın eşinin Marsilya’nın otelinde para aldığı ve bu parayı annesinin bahçesinde sakladığı belirlendi. DNCG, Marsilya’nın şampiyonluk unvanını iptal etti ve takımı Ligue 2’ye düşürdü. PSG, 51 puan’la ikinci olmasına rağmen şampiyonluk’u reddetti, böylece 1992-1993 sezonu şampiyonsuz kapandı.

Bordeaux’nun Çifte Küme Düşme Trajedisi

6 kez Ligue 1 şampiyonu olan Bordeaux, mali sorunlar nedeniyle son yıllarda dramatik bir düşüş yaşadı. 2021-2022 sezonunda Ligue 1’de 20. sırada yer alan kulüp, DNCG tarafından borçları ve finansal garantiler’in yetersizliği nedeniyle Ligue 2’ye düşürüldü. Ancak Bordeaux’nun mali sorunları burada bitmedi. 2023-2024 sezonunda Ligue 2’de de iflas riskiyle karşı karşıya kalan kulüp, 17. sıra’da yer almasına rağmen DNCG tarafından Ulusal 2’ye (4. lig) düşürüldü. Bordeaux, 50 milyon avro’yu aşan borçları nedeniyle profesyonel statü’sünü kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya. Taraftar, kulübün tarihi’ne yakışmayan bu durumu protesto ediyor.

Bastia’nın Finansal Çöküşü

2016-2017 sezonunda Ligue 1’i 20. sırada tamamlayan Bastia, sportif başarısızlığın ötesinde mali sorunlar nedeniyle Ulusal 1’e (3. lig) düşürüldü. DNCG, kulübün 15 milyon avro’yu aşan borçlarını ve finansal garantiler’i sağlayamamasını gerekçe gösterdi. Bastia’nın stadyum gelirleri ve sponsorluk anlaşmalarındaki düşüş, kulübü iflas’ın eşiğine getirdi. 2017’de Ligue 2 yerine doğrudan 3. lig’e gönderilen Bastia, taraftar’ın büyük tepkisine rağmen temyiz’de başarılı olamadı. Korsika’nın köklü kulübü, mali disiplin eksikliği nedeniyle Ligue 1’den uzaklaştı ve hala üst lig’lere dönme mücadelesi veriyor.

Lens’in İdari Küme Düşme Kararı

1997-1998 sezonunda Ligue 1 şampiyonu olan Lens, 2014-2015 sezonunda mali ve idari sorunlar nedeniyle Ligue 2’ye düşürüldü. DNCG, 2013-2014 sezonunda Lens’in Ligue 1’e yükselişini geçersiz sayarak, takımın lig sıralamasından bağımsız olarak ikinci lig’e gönderilmesine karar verdi. Lens, 10 milyon avro’luk borçları ve stadyum yenileme projelerindeki mali yetersizlikler nedeniyle cezalandırıldı. 2014-2015 sezonunu son sırada tamamlayan Lens, temyiz girişimlerinden sonuç alamadı. Ancak Lens, 2020’de Ligue 1’e dönerek tekrar yükselişe geçti ve 2024-2025 sezonunda Avrupa’da mücadele ediyor.

DNCG’nin Caydırıcı Rolü

Ulusal Yönetim Kontrol Müdürlüğü (DNCG), Fransız futbolu’nun mali sağlığını korumak için 1984’ten beri faaliyet gösteriyor. Ligue 1 ve Ligue 2’deki kulüplerin hesap’larını denetleyen DNCG, borç sınırlarını aşan veya garanti sunamayan kulüplere transfer yasağı, puan silme veya küme düşme gibi cezalar uyguluyor. 2024-2025 sezonunda Monaco, Nantes ve Paris FC de DNCG’nin radarına takıldı, ancak bu kulüpler mali sorunlarını çözerek cezadan kurtuldu. Lyon’un 500 milyon avro’luk borç krizi, DNCG’nin katı politikalarının bir örneği oldu. Taraftar, DNCG’nin adil olup olmadığını tartışsa da, kurum Ligue 1’in finansi istikrarını koruma hedefinde kararlı.

Avrupa’daki Etkiler ve Taraftar Tepkileri

Lyon’un Ligue 2’ye düşürülmesi, UEFA Avrupa Ligi’nde de yankı buldu. Lyon, 6. sıra’yla kazandığı Avrupa biletini kaybedebilir, bu da Crystal Palace’ın UEFA’ya katılımını kolaylaştırabilir. John Textor’un Crystal Palace’taki hisselerini Woody Johnson’a satması, çok kulüplü sahiplik kurallarına takılmamak için stratejik bir hamleydi. Sosyal medya’da, 26 Haziran 2025’te #LyonRelegated etiketi trend olurken, taraftar’lar Lyon’un temyiz sürecine destek verdi. “7 şampiyonluk’lu bir kulüp nasıl düşer?” ve “DNCG adil değil!” yorumları, X platformu’nda öne çıktı. Marsilya, Bordeaux ve Bastia’nın geçmişteki cezalar’ı da yeniden tartışmaya açıldı.